Đình Tân Mới xã Tân Dĩnh là một trong các di tích được xây dựng tại trung tâm của thôn Tân Mới. Đây là công trình lịch sử văn hoá được xây dựng từ lâu đời và còn lưu giữ đến ngày nay. Căn cứ vào các nguồn sử liệu và di ngôn tương truyền cho biết Đình Tân Mới ngày xưa là ngôi Đình được xây dựng đồ sộ, hoành tráng, nhìn ra hướng Đông Nam. Song do chiến tranh và thời gian mưa nắng, phần toà đại đình đã xuống cấp và hư hỏng nặng. Năm 2010 vừa qua đã được nhân dân trung tu xây dựng lại khang trang như ngày nay.
Theo lý lịch khảo sát di tích, Đình Tân Mới là nơi thờ thần Cao Sơn, Quý Minh đại vương, là những vị tướng tài giỏi từ thời Vua Hùng vương thứ 18 đã có công đánh đông, dẹp bắc, bảo vệ bình yên cho quê hương đất nước, khi mất đi, họ đã trở thành các vị thần linh thiêng, hiển thánh lại âm phù, thường giúp nhân dân diệt trừ tại hoạ để đời sống được bình yên. Qua các triều đại phong kiến Việt nam ngày xưa đã nhiều lần xuống chiếu sắc phong cho 2 vị thần Cao sơn và Quý minh để nhân nhân nhiều làng xã thuộc xứ Kinh Bắc tôn thờ. Với lòng tôn kính và biết ơn, nhân dân thôn Tân Mớiẫnã Tân Dĩnh cũng như nhân dân nhiều địa phương khác đã dành cho thần Cao sơn và Quý minh sự tôn kính đặc biệt và phong 2 ông là “Thượng đẳng tôn thần và Thượng thượng đẳng thần”.
Hiện nay Đình Tân Mới còn lưu giữ được những hiện vật cổ có giá trị lịch sử, văn hoá, mỹ thuật cổ truyền của dân tộc. Ngoài ra, Đình Tân mới còn là nơi sinh hoạt văn hoá tín ngưỡng, nơi tổ chức lễ hội truyền thống vào ngày 12 tháng Giêng - AL hàng năm của nhân dân địa phương gắn với nhiều trò chơi dân gian mang đậm bản sắc văn hoá dân tộc.
Bên cạnh đó, trong quần thể di tích, Chùa Tân Phúc tiên cũng là ngôi chùa cổ, được xây dựng từ lâu đời, đây là công trình văn hoá tôn giáo tín ngưỡng cổ của nhân dân địa phương, có chức năng đáp ứng tín ngưỡng thờ Phật của nhân dân từ xưa tới nay. Hiện ngôi chùa còn lưu giữ được hiều hiện vật cổ có giá trị như các nét phong cách kiến trúc thời Nguyễn, tượng phật, chuông, khánh.....có nhiều giá trị cho việc nghiên cứu khoa học về lịch sử văn hoá, mỹ thuật của dân tộc ta.
Nhận thấy những giá trị của di tích lịch sử văn hoá của Đình Tân Mới và Chùa Tân Phúc, nhằm bảo vệ và phát huy các giá trị của di tích, ngay từ đầu năm 2010, UBND huyện đã chỉ đạo Phòng Văn hoá và Thông tin phối hợp với Ban quản lý di tích Đình chùa Tn Mới xã Tân Dĩnh lập hồ sơ đề nghị cơ quan chuyên môn của tỉnh về khảo sát công nhận di tích lịch sử văn hoá cấp tỉnh.
Sau một thời gian các cơ quan chuyên môn của tỉnh tiến hành khảo sát, nghiên cứu giá trị di tích, ngày 29 tháng 9 năm 2010, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang đã có Quyết định số 2169/QĐ-UBND về việc công nhận Di tích Đình Tân Mới và Chùa Tân Phúc thuộc di tích lịch sử văn hoá cấp tỉnh.
Đây là niềm vinh dự và tự hào đối với cán bộ và nhân dân huyện Lạng Giang nói chung và nhân dân xã Tân Dĩnh, đặc biệt là nhân dân thôn Tân Mới nói riêng.
BBT
